lunes, 19 de enero de 2009

El Calendario Maya, Mayab’ Cholb’al Q’ij


El trabajo ceremonial y la espiritualidad dejan grandes experiencias, momentos y circunstancias muy significativas llenan el camino de un artífice del tejido del tiempo. Dirijo estas primeras palabras en virtud de un llamado al apoyo a la difusión y retransmisión de nuestra cultura ancestral. El calendario Maya es llamado Tzolkin en la literatura antropológica, nosotros le llamamos Cholqij, ‘ordenar los días’, está vigente hace milenios y es estructura de nuestra vida en comunidad y para cada acto en la intimidad.

Le chak patan xuquje’ le kotz’i’j kuya kan nima’q taq eta’mab’al, jutaq b’iq’ xuquje’ jastaq ri sib’alaj nima’q uq’ij ri b’e chech jun je’lalaj ukemik ri q’ijsaq. Kinya wa’ we jupaj kapaj tzij xa rumal kinb’an jun sik’inik chech ri uto’ik ri ujab’uxik, uq’axexik ri qab’anikil kech ri qawi’xal qakuta’mil. Le Mayab’ cholb’al q’ij xuquje’ kojom ub’i’ Tzolkin pa le sik’ib’al rech ojer tzij, ri oj qakojom ub’i’ Cholq’ij, ‘ucholik taq ri q’ij’ K’yalaj junab’ k’as uwach xuquje’ are wokownaq ri qak’aslemal pa taq ri wokaj xuquje’ chi jujunal chech ri chak ri kqab’an ruk’ ronojel qak’u’x.

No hay comentarios: